Gabiony, czyli metalowe kosze wypełnione kruszywem to całkiem nowy trend w architekturze ogrodowej i systemach ogrodzeniowych. Estetyczny stalowy kosz (szkielet) wypełniony dowolnym kamieniem potrafi zbudować niesamowitą scenerię w każdym ogrodzie. Można z niego zrobić ławki, wiaty, altany. Można nawet obudować dowolny budynek. Doskonale nadaje się do budowy murków oporowych skarp umacniania brzegów oczek wodnych. Z lekkich stalowych puzzli można zbudować niemal wszystko. Przyjrzymy się więc tej technologii i rozwiązaniom jakie mają do zaoferowania.

Beton czy gabion?

Wybierając materiał na ogrodzenia i małą architekturę tradycyjny inwestor, przyzwyczajony do betonowych prefabrykatów nawet nie spojrzy na tą jakże ciekawe rozwiązanie alternatywne. Co roku powstają tysiące pięknych, nowych domów jednorodzinnych. Czasem prostszych, czasem bardziej złożonych architektonicznie, ich twórcy i inwestorzy dokładają wszelkich starań by domy były eleganckie i stylowe. Niestety  tłem dla tej dopracowanej twórczości najczęściej są betonowe wytwory cementowni, rustykalne fontanny, miniaturowe lwy, balkonowe tralki, zwane też balaskami i cała masa koszmarnej betonowej galanterii. Zgodnie ze starym polskim przysłowiem, że szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie. Dopełnieniem całego tego urbanistycznego koszmaru są ogrodzenia. Najpopularniejsze to oczywiście wszelkiego rodzaju siatki zawieszone na prostych metalowych słupkach  zabetonowanych w ziemi. Ta forma ogrodzenia od lat króluje, ja też tak mam. I osobiście nie mam nic przeciwko takiemu ogrodzeniu od strony sąsiadów, jednak od frontu bardzo chciałbym mieć jakieś bardziej estetyczne rozwiązanie. Wszelkiego rodzaju betonowe ?prefabrykancje? nie wchodzą w grę. Chronicznie nie trawię betonowych prefabrykatów ogrodzeniowych, żadnych pełnych stylizowanych paneli betonowych, ani też betonowych ażurów  dekorowanych motywami roślinnymi. Metaloplastyka też do mnie nie przemawia, kute przęsła z ozdobnych sztachet jakoś słabo mi się komponują z moją wizją przestrzeni ogrodu, a do tego kosztują krocie. Wielu inwestorów decydując się na kute metalowe ogrodzenia, redukując koszty bawi się w wysokie podmurówki z cegły lub betonowe prefabrykaty podmurówek. Do pałacu może by i to pasowało, ale z całą pewnością nie do prosto otynkowanego budynku jednorodzinnego bez rustykalnego detalu.

Dość ciekawe zastosowanie gabionowych koszy do zamaskowania stalowej konstrukcji szkieletowej wspierającej dach. foto wozówka.pl

Gabiony. Ekologiczna alternatywa dla betonu.

Z architekturą wykorzystującą rozwiązania stalowo-kamiennych gabionów spotkałem się nie raz przy okazji podziwiania nowych modnych architektonicznych realizacji między innymi w ramach różnych funduszy unijnych. Może zabrzmi to zbyt górnolotnie, ale w świecie obciążonym presją ekologii i oszczędności surowców gabiony to wyjątkowo ekologiczna alternatywa dla energochłonnej produkcji betonu. Moda na betonowanie wszystkiego co się tylko da, jest bardzo wysokim obciążeniem środowiska naturalnego. Przy okazji aranżacji własnego ogrodu, czy podjazdu warto dołożyć swoją małą cegiełkę do walki o ochronę środowiska. Sam pomysł gabionu jest tak prosty że aż banalny. Metalowy sztywny kosz utrzymujący luźne wypełnienie kruszywem naturalnym o ściśle określonej frakcji (rozmiarach kamienia). Dowolną konstrukcję z gabionów można bez trudu wykonać samemu bez użycia ciężkiego sprzętu. Wystarczą dobre rękawice zwykłe wiaderko do zasypywania koszy kruszywem.  A jak się znudzi można zmienić kolor kamienia, przenieść w dowolne miejsce lub wszystko sprzedać z minimalną stratą. Zastosowanie koszy gabionowych ze stali nierdzewnej sprawia, że są one praktycznie niezniszczalne, a wypełnienie ich dekoracyjnym kamieniem naturalnym sprawia, że śmiało możemy tu mówić o architekturze ekologicznej. Nawet kosze gabionowe wykonane ze zwykłej czarnej stali bez problemu wytrzymają wiele dziesiątek lat. Kolejną ważną cechą jest biodegradowalność całej konstrukcji. Wypełnienie materiałem skalnym można zagospodarować w dowolny sposób bez szkody dla środowiska (naturalny kamień wraca do natury, a stal bez żadnej dodatkowej obróbki do huty).

Gabiony są tu elementem dekoracyjnym ukrywającym w swoim wnętrzu dwuteową konstrukcję stalową pawilonu. foto wozowka.pl

Gabion. Technologia wykonania i materiały.

System łączonych ze sobą stalowych koszy w wypełnionych kamieniem pozwala na dowolną aranżację przestrzeni. Można budować struktury podłużne, w formie ciągłych murków i obrzeży. Można też ?pójść w górę? tworząc pionowe kompozycje ogrodowe, wysokie kwietniki, czy rabaty ze spływającymi z nich winoroślami.

Wypełniać można każdym materiałem skalnym o dowolnej strukturze i kolorze. Największy wybór zawsze będzie na lokalnych składach kamienia budowlanego. Na dobrze zaopatrzonych można wybierać spośród kilkunastu barw, odcieni i faktur, gładkich, łamanych lub otoczaków. Największą wadą całego rozwiązania jest niestety waga ?skalnego wypełniacza?, którego metr przestrzenny potrafi ważyć nawet 2-2,5 tony. Lepiej więc rozważyć lokalne składy niż za duże pieniądze ściągać kamień z drugiego końca Polski, czy Włoch będących źródłem wielu dekoracyjnych typów kamienia. Przy wyborze producenta koszy stalowych warto wybrać się na ekspozycję przy punkcie sprzedaży i dokładnie obejrzeć jakość wykonania. Czy elementy opisane jako nierdzewne nie mają dziwnego rdzawego nalotu w miejscach połączeń, czy pręty koszy nie wyginają się pod wpływem nacisku kamiennego wypełniacza. Czy zamknięcia są systemowe (np. śrubowe lub sprężynowe), czy zwyczajnie związane drutem zbrojeniowym o który łatwo się zranić. A jak je posadowić na gruncie? Niskie konstrukcje spokojnie można ustawić na kamiennej podbudowie o grubości  20-30cm. Oczywiście najpierw trzeba wykorytować humus (wybrać ziemię z trawnikiem i korzeniami roślin. Zasypać najzwyklejszym dobrze klinującym się kamieniem (na składach budowlanych można bez problemu dostać taki kamień.  Jeżeli nie chcemy się bawić w kamienne podbudowy to jako fundament pod niskie konstrukcje doskonale sprawdzają się tzw. ciężkie obrzeża drogowe (krawężniki drogowe). Kopiemy więc dziurę układamy krawężniki obok siebie i prefabrykowany fundament gotowy. Pod wyższe struktury dobrze byłoby wykonać fundament z prawdziwego zdarzenia, czyli betonowy wylewany z delikatnym zbrojeniem wzdłużnym. Tu jednak warto poradzić się fachowca.

Gabiony jako podstawy pod ławki ogrodowe. Dość ciekawy i skuteczny sposób na zagrożenie wandalizmem. A i z niestabilnym podłożem nie będzie problemu. Duża powierzchnia podstawy rozwiązuje problem. foto wozowka.pl

Gabiony. Mała architektura ze stali i kamienia.

Wiele firm wykonuje dowolne bryły i kształty na zamówienie. Wybór dostępnych na rynku gotowych systemów gabionów jest tak duży że nie sposób w krótkim tekście opisać wszystkich. Można wybierać z pośród dziesiątek wzorów stalowych modułów do wykonania ogrodowych ławek i krzeseł, murków prostych i łamanych, słupów wolnostojących. Są elementy do wykonania gabionowych ścian wolnostojących. Ogrodzenia do posesji, a nawet gotowe wiaty do zmontowania z gabionowych koszy. Wybór jest ogromny będziemy więc ?drążyli temat? i pokazywali najciekawsze naszym zdaniem rozwiązania gabionów.

W następnych odcinkach fotorelacji poruszymy tematykę dekoracyjnych ogrodzeń gabionowych. Zapraszamy.

autor: Adam Powojewski

Uwaga: Wszystkie materiały zamieszczone na stronie są naszego autorstwa i podlegają ochronie na podstawie ustawy o prawach autorskich. Wykorzystywanie, kopiowanie i powielanie bez zgody autora zabronione.

 


1 komentarz

Gabiony · 15 kwietnia, 2017 o 8:51 pm

Zainstalowałem u siebie w ogrodzie ławkę i grila z gabionów. Wyglądają pięknie, a goście są zachwyceni. Polecam serdecznie te elementy małej architektury.

Możliwość komentowania została wyłączona.